70 proc. zniżki na wszystko? Drugi produkt gratis? Trwa Black Week, przed nami Black Friday i Cyber Monday. UOKiK apeluje: konsumencie, nie daj się oszukać. Sprawdź, na co zwrócić uwagę podczas zakupowego szaleństwa.
Black Friday to coroczne święto długo wyczekiwanych wyprzedaży, które odbywa się w ostatni weekend listopada. Przedsiębiorcy jednak już kuszą konsumentów różnymi ofertami, a bieżący tydzień to tzw. Black Week.
Inaczej niż w latach ubiegłych
W tym roku Black Friday nie ma takiego rozmachu jak w poprzednich latach, bo większość sklepów w galeriach handlowych nadal jest zamkniętych z powodu obostrzeń związanych z pandemią koronawirusa. Centra handlowe zostaną otwarte w sobotę 28 listopada, ale w ścisłym reżimie sanitarnym i z wieloma ograniczeniami.
Akcja wielkich wyprzedaży przeniosła się więc do internetu. Okazją będzie Cyber Monday, czyli internetowy odpowiednik Black Friday. W wielu e-sklepach również czekają na nas zniżki, rabaty i promocje.
Urząd Konkurencji i Konsumentów przestrzega jednak: nie dajmy się oszukać. Co roku bowiem UOKiK otrzymuje skargi dotyczące promocji, wyprzedaży i specjalnych okazji. Stanowią one około 10 proc. wszystkich zgłaszanych nieprawidłowości. Z jakimi problemami najczęściej mierzą się konsumenci?
Nadużycia związane z Black Friday i Cyber Monday
* Żonglerka cenami – stwarzanie pozoru, że promocja jest atrakcyjna poprzez podnoszenie cen kilka dni wcześniej, by tuż przed słynnym świętem zakupowym je obniżyć.
* Promocyjne „przynęty” – zachęcanie rzekomo wysoką obniżką do zakupu różnych artykułów, podczas gdy w rzeczywistości promocja dotyczy jedynie wybranych produktów. Klient widzi informację “Drugi produkt -50%”, po czym okazuje się, że chodzi wyłącznie o towary konkretnej marki, a nie cały asortyment sklepu.
* Niejasne naliczanie rabatów – zamiast deklarowanej wysokiej obniżki ceny klient otrzymuje mniejszy upust.
* Anulowanie opłaconych zamówień – najczęściej z powodu “błędu systemu”.
Tomasz Chróstny, prezes UOKiK:
“Kilka tygodni temu, wspólnie z Inspekcją Handlową, rozpoczęliśmy monitoring najpopularniejszych sklepów internetowych, aby zweryfikować, czy nie oszukują oni konsumentów, wprowadzając w błąd np. co do rzeczywistego opustu cenowego. Może się zdarzyć, że któryś z przedsiębiorców będzie podnosił ceny przed wyprzedażą, aby uatrakcyjnić zakup poprzez prezentację nieprawdziwej wartości obniżki ceny. Tego typu działania mogą stanowić naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, dlatego już teraz konsumentom zalecamy ostrożność, zaś przedsiębiorców zachęcamy do rzetelności i uczciwości względem klientów”.
Prawa konsumenta podczas e-zakupów
Klient ma prawo do reklamacji na takich samych zasadach jak przy zakupach w sklepie stacjonarnym. Jeżeli produkt w ciągu dwóch lat od daty wydania towaru okazał się wadliwy, konsument powinien zwrócić się do sprzedawcy. Można żądać naprawy, wymiany, obniżenia ceny, a jeśli wada jest istotna – zwrotu pieniędzy.
Produkt kupiony przez internet można zwrócić bez podania przyczyny w ciągu 14 dni od jego otrzymania. Trzeba tylko wypełnić i odesłać oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Co ważne, sprzedawcy internetowi powinni udostępniać wzór takiego oświadczenia. Klient może również napisać je samodzielnie i wysłać np. e-mailem.
UOKiK dodaje: “Jeżeli nie zostałeś poinformowany o prawie do odstąpienia, termin ten wydłuża się do 12 miesięcy”.
Przedsiębiorca ma też obowiązek zwrócić wszystkie dokonane płatności, w tym koszty dostawy (najtańszego sposobu, jaki oferuje). Jeśli klient zrobił zakupy w sklepie stacjonarnym, zwrot będzie zależał od dobrej woli sprzedawcy.
Należy również pamiętać, że nie wszystkie produkty kupione w sieci można oddać, korzystając z prawa do odstąpienia od umowy. Ograniczenia dotyczą na przykład:
* artykułów o krótkim terminie przydatności do użycia, np. owoców, serów,
* rzeczy wyprodukowanych na specjalne zamówienie klienta, np. biżuterii z grawerem,
* płyt z filmami, muzyką lub programami komputerowymi, których zapieczętowane opakowanie otworzyłeś po dostarczeniu,
* biletów na koncerty czy wydarzenia sportowe.
Jak wyjść cało z szału zakupów podczas Black Friday?
Oczywiście Black Friday czy Cyber Monday to okazje nie tylko do zakupów w Polsce. UOKiK przypomina, że prawa e-konsumenta są w całej UE jednolite. Problemy z dochodzeniem roszczeń mogą się natomiast pojawić przy zakupach poza UE, na przykład w krajach azjatyckich.
Co w tej sytuacji proponuje zrobić Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów?
* Porównaj cenę w wiarygodnych porównywarkach i wybierz sklep, który oferuje najlepsze okazje. Niektóre porównywarki oferują też sprawdzenie historii cen, dzięki którym możesz ocenić, czy promocja jest faktycznie korzystna.
* Sprawdź opinie o produkcie na niezależnych portalach, ponieważ zdarza się, że sklep usuwa niekorzystne komentarze z własnej strony.
* Zwróć uwagę na cechy charakterystyczne produktu, bo w dzień masowych wyprzedaży łatwo nabrać się na przykład na produkty łudząco podobne do znanej marki lub podrobione.
* Uważaj na reklamy i zawarte w nich informacje, szczególnie te wyglądające na nieformalne, które otrzymujesz w mediach społecznościowych – mogą pochodzić od oszustów.
* Sprawdź tożsamość sprzedawcy i możliwość kontaktu z nim. Nie kupuj, jeżeli na stronie nie ma takich danych. Taki sklep może należeć do oszusta, który nie wysyła opłaconych zamówień albo nielegalnie oferuje produkty, np. gry lub oprogramowanie.
* Zwróć uwagę na to: kiedy przedsiębiorca powstał, ile otrzymał pozytywnych opinii i czego one dotyczą oraz kiedy były dodane.
* Upewnij się, że przedsiębiorca działa z Polski lub innego kraju UE – twoje prawa są wówczas dużo mocniej chronione.
* Zweryfikuj okres zwrotu oferowany przez sprzedającego. Co do zasady jest to 14 dni, jednak może on zaoferować dłuższy czas, np. 30 lub 100 dni. To ważny aspekt, tym bardziej jeśli dokonujemy zakupu z myślą o zbliżających się świętach.
* Płać kartą kredytową. Ułatwi to odzyskanie pieniędzy, jeśli coś pójdzie nie tak. Żeby skorzystać z procedury chargeback, złóż reklamację w banku, który wydał kartę kredytową.
* Jeśli dokonujesz przelewu lub płatności natychmiastowej, dokładnie sprawdź, czy nie zostałeś przeniesiony na fikcyjną stronę platformy płatności lub naszego banku.
* Bądź szczególnie ostrożny przy zakupie dóbr cyfrowych, np. programów komputerowych czy gier – mają one często ograniczoną i warunkową możliwość zwrotu. Zwróć uwagę na kwestię płatności za tego typu usługi – często zakup ma charakter quasi abonamentu. Pierwsza płatność jest niska, natomiast za rok czy dwa lata następuje pobranie kolejnych środków.
* Pamiętaj, że dokonując zakupu na odległość, a takim jest zakup przez internet, masz prawo do 14 dniowego terminu zwrotu lub dłuższego, jeśli takowy zaoferował ci sprzedawca.
* Pamiętaj o twoich pozostałych prawach, w tym wynikających z rękojmi. Przez 2 lata w przypadku wystąpienia wady możesz żądać naprawy lub wymiany produktu, a w niektórych przypadkach także zwrotu pieniędzy.
Przedsiębiorca cię oszukał lub nie chce zwrócić ci nienależnie pobranych środków? Złóż zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na policji lub w prokuraturze. Na każde postanowienie o odmowie wszczęcia lub umorzeniu postępowania przysługuje bezpłatne zażalenie do sądu w ciągu 7 dni.
Gdzie szukać pomocy? Kliknij tutaj.
PRZECZYTAJ TAKŻE:
[…] Przeczytaj także: Black Friday, Black Week, Cyber Monday… Jak nie dać się oszukać? […]