Radni mają zdecydować o zgodzie na umieszczenie nowej tablicy pamiątkowej. Kto w ten sposób zostanie uhonorowany?
Wyraża się zgodę na usytuowanie tablicy upamiętniającej bohaterów polskiego podziemia antykomunistycznego, przetrzymywanych i represjonowanych w budynku Aresztu Śledczego przez komunistyczny aparat terroru, zlokalizowanej na elewacji budynku aresztu przy ul. Marsz. J. Piłsudskiego 3 w Olsztynie z z inskrypcją o treści: W hołdzie bohaterom polskiego podziemia antykomunistycznego przetrzymywanym i represjonowanym w tym gmachu przez komunistyczny aparat terroru – czytamy projekcie uchwały rady miata w tej sprawie.
Dokumencie ten będzie głosowany na najbliższej kwietniowej sesji rady miasta. Wybór miejsca umieszczenia nowej tablicy pamiątkowej nie jest przypadkowy. To gmach obecnego aresztu śledczego przy al. Piłsudskiego.
Inicjatorzy nowej tablicy przypominają, że po zajęciu Olsztyna przez Armię Czerwoną w styczniu 1945 r. gmach obecnego aresztu śledczego został przejęty przez NKWD. W więzieniu przetrzymywano osoby zatrzymane przez sowieckie służby specjalne, m.in. przeznaczone do wywózki w głąb ZSRR.
Pomimo uroczystego przekazania władzy 23 maja 1945 r. przez stronę sowiecką polskiej administracji, wojska i służby sowieckie nadal przebywały na terenie Okręgu Mazurskiego. Jeszcze w sierpniu część budynku więziennego była użytkowana przez NKWD. W gmachu tym od 1945 r. funkcjonowało więzienie karno-śledcze w Olsztynie. W 1955 r. w ramach reorganizacji struktur więziennictwa w jego miejsce powołano Centralne Więzienie w Olsztynie.
Dodatkowo w niedalekich piwnicach Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie, który mieścił się w dzisiejszym Sądzie Rejonowym w Olsztynie przy ul. Dąbrowszczaków, urządzono areszt wewnętrzny, działający na potrzeby wydziału śledczego. W areszcie tym ubecy stosowali szereg brutalnych metod w celu wymuszenia wyjaśnień. Należały do nich m.in.: bicie, moczenie wodą w piwnicy, przetrzymywanie w karcerze, konwejer, przypalanie twarzy lampą, łamanie palców przy użyciu ołówków, przycinanie palców szufladą, pozbawianie snu, sadzanie oskarżonych na nogach od taboretu, używanie prądu w czasie śledztwa, duszenie, wielomiesięczne pozbawianie spacerów.