Niewielki Olsztyn pod Częstochową stał się miastem. Katastrofa czy szansa dla Olsztyna z Warmii?

Olsztyn z Warmii nie jest już jedynym miastem o tej nazwie na mapie Polski. 1 stycznia 2022 roku prawa miejskie odzyskał po latach Olsztyn pod Częstochową. Władze śląskiego Olsztyna już zastanawiają się nad zmianą nazwy.

Cztery lata temu Wizz Air chwalił się uruchomieniem lotów na Warmię i Mazury. W materiałach promocyjnych wykorzystał jednak zdjęcie zamku w Olsztynie pod Częstochową. Te same ruiny zamku do najważniejszych atrakcji regionu zaliczył niedawno jeden z producentów kalendarzy, promujących atrakcje powiatu olsztyńskiego. A dziennikarz, konferansjer i artysta estradowy Ireneusz Bieleninik, mieszkaniec śląskiego Olsztyna, nie mógł doczekać się kominka do swojego domu, bo zamiast na południe przesyłka pojechała na północ.

Olsztyn pod Częstochową ponownie jest miastem

Były też poważniejsze konsekwencje. Na początku ubiegłego roku dokumenty z Krajowej Izby Odwoławczej, dotyczące budowy nowej linii tramwajowej, zamiast do warmińskiego Olsztyna wysłano pod Częstochowę. Śląscy urzędnicy również mieli spory problem. Pewnego razu do Olsztyna jurajskiego trafiło kilkaset wniosków, dotyczących świadczeń 500 plus. Problem w tym, że dokumenty pochodziły ze stolicy Warmii i Mazur.

Teraz, teoretycznie, pomyłek może być jeszcze więcej. W sobotę 1 stycznia 2022 roku Olsztyn pod Częstochową ponownie stał się miastem. Licząca około 2500 mieszkańców miejscowość ze śląska odzyskała prawa miejskie, które 152 lata temu za karę odebrał jej car Rosji Aleksander II. Stało się to w 1870 roku, kiedy mieszkańcy wsparli powstańców styczniowych.

Tomasz Kucharski, burmistrz śląskiego Olsztyna (oba miasta dzieli około 410 km), w rozmowie z częstochowskim oddziałem “Gazety Wyborczej” przyznał, że odzyskanie praw miejskich to dodatkowa szansa na rozwój.

W ubiegłym roku uruchomiono tam również komunikację publiczną, a wcześniej rozbudowano m.in. sieci wodociągowe, kanalizacyjne czy gazowe. Przede wszystkim jednak miasto słynie z ruin XIII-wiecznego zamku. W jego okolicach nakręcono m.in. “Rękopis znaleziony w Saragossie” w reżyserii Wojciecha Hasa czy “Demony wojny według Goi” Władysława Pasikowskiego. Nic więc dziwnego, że Olsztyn pod Częstochową stawia na turystykę.

Wieś jak wieś nie wygląda

I choć Olsztyn pod Częstochową przez lata był wsią, jak wieś nie wygląda. – Wynika to choćby z układu urbanistycznego Olsztyna, który jest typowo miejski: rynek i odchodzące od niego ulice. Ani w Olsztynie, ani w gminie nie ma wielu osób zatrudnionych w rolnictwie. Mamy słabą ziemię, a bliskość Częstochowy (15 km – red.) powoduje, że można znaleźć tam pracę. To także nasza strategia, że chcemy być gminą turystyczną, rekreacyjną i stawiamy na tego typu działalność – mówi burmistrz Kucharski.

Przez miejscowość biegnie również turystyczny Szlak Orlich Gniazd, łączący Kraków z Częstochową. Warto też podkreślić, że Olsztyn ze Śląska był miastem królewskim. Zamek (wybudowany w systemie tzw. Orlich Gniazd – średniowiecznych zamków, strzegących niegdyś granicy Królestwa Polskiego), którego ruiny dzisiaj nad nim górują, gościł królów z całym dworem. Przyjeżdżali tam Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Aleksander Jagiellończyk czy Zygmunt I Stary.

Olsztyn pod Częstochową ma też honorowych obywateli: Józefa Piłsudskiego i Edwarda Śmigłego-Rydza. Są tu również cenne zabytki. Oprócz ruin zamku w Olsztynie śląskim znajdują się także poniemieckie bunkry z 1944 roku, kościół św. Jana Chrzciciela czy XVIII-wieczny spichlerz. Dwa lata temu w jaskini przy zamku odkryto ponadto narzędzia sprzed 40 tys. lat, m.in. noże i zgrzebła, wykonane przez neandertalczyków.

Olsztyn z Warmii w prezencie na nowy rok dostał bliźniaka. I choć liczebnością mieszkańców Olsztyn pod Częstochową jest znacznie mniejszy, może sporo namieszać na mapie Polski. Pokazały to już wcześniejsze mniej lub bardziej poważne pomyłki. Dlatego władze śląskiego Olsztyna z burmistrzem Kucharskim na czele już zastanawiają się nad zmianą nazwy na Olsztyn Jurajski. A może oba miasta zacieśnią więzi i nawiążą współpracę?

W Polsce są już 964 miasta

* 1 stycznia 2022 oprócz Olsztyna koło Częstochowy miastami stały się: Pruszcz w województwie kujawsko-pomorskim, Izbica w województwie lubelskim, Lutomiersk i Bolimów w województwie łódzkim, Cegłów, Nowe Miasto i Jedlnia-Letnisko w województwie mazowieckim, Iwaniska w województwie świętokrzyskim i Kaczory w województwie wielkopolskim. W Polsce są teraz 964 miasta.