Zabytkowa i cenna ikona Michała Archanioła została skradziona z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie w grudniu 1990 roku. Po latach dzieło wróciło do Polski. Rozpoznał ją urzędnik z Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
To była bardzo zuchwała kradzież, o której rozpisywały się media w całym kraju. W grudniu 1990 roku włamano się do Muzeum Warmii i Mazur, skąd skradziono aż 29 ikon. Olsztyńskie zbiory należały do jednych z najciekawszych w Polsce, a złodzieje ukradli z wystawy te najcenniejsze.
Teraz Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu poinformowało o odzyskaniu jednego ze skradzionych 31 lat temu dzieł sztuki. To ikona Michała Archanioła, datowana na drugą połowę XVI wieku. Ikona jest oprawiona w zdobioną kamieniami szlachetnymi i srebrem ramę.
Ikona z Michałem Archaniołem wróciła do Polski
Przedstawiciele MKDNiS podkreślają, że jest to pierwszy zwrot skradzionego dzieła sztuki na podstawie przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady, przy którym wykorzystano system informacji o rynku wewnętrznym Unii Europejskiej.
Jak trafiono na trop? Wszystkie skradzione z Olsztyna dzieła zarejestrowano w krajowym wykazie zabytków skradzionych i wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem. W 2019 roku kolekcjoner dzieł sztuki dr Reiner Zerlin podarował miastu Recklinghausen kolekcję składającą się z około 250 obiektów sztuki wschodnio-chrześcijańskiej, głównie greckich i rosyjskich ikon drewnianych.
Kiedy latem 2020 roku kolekcję zaprezentowano na wystawie czasowej w Kunsthalle w Recklinghausen, udostępnionej również online, pracownik Wydziału ds. Restytucji MKDNiS rozpoznał skradzioną z Olsztyna ikonę.
Kiedy dzieło powróci na olsztyński zamek?
Przedstawiciele ministerstwa, wykorzystując system informacji o rynku wewnętrznym Unii Europejskiej (tzw. system IMI), zwrócili się do Ministerstwa Kultury i Nauki Nadrenii Północnej-Westfalii, które potwierdziło, że faktycznie jest to poszukiwana przez stronę polską ikona. Strona niemiecka poinformowała też, że Muzeum Ikon w Recklinghausen wyraża gotowość jej zwrotu. Jednocześnie Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie zweryfikowało tożsamości ikony w oparciu o posiadane dokumenty i materiał fotograficzny. Wszystko się zgadzało.
Uroczyste przekazanie pochodzącej z Rosji ikony Michała Archanioła odbyło się w Muzeum Ikon w Recklinghausen w Nadrenii Północnej-Westfalii.
Dyrektor Muzeum Warmii i Mazur Piotr Żuchowski ma nadzieję, że odzyskana w Niemczech ikona wróci na olsztyński zamek jeszcze w tym roku. – Z informacji, które posiadamy wynika, że ikona jest w doskonałym stanie i nie trzeba jej konserwować. Dlatego, jak wróci, będziemy mogli ją pokazać – powiedział Piotr Żuchowski w Radiu Olsztyn.
