Województwo warmińsko-mazurskie otrzyma ponad 1,7 miliarda euro na programy regionalne. Na jakie inwestycje samorząd przeznaczy przydzielone właśnie pieniądze unijne?
Jeszcze kilka miesięcy temu wydawało się, że nasze województwo otrzyma dużo mniejsze dofinansowanie w nowej perspektywie unijnej. Pierwotne propozycje rządowe ze stycznia bieżącego roku mówiły o 1,2 miliarda euro na programy regionalne w latach 2021-2027. Dla porównania, w kończącej się właśnie perspektywie nasz region otrzymał ponad 1,7 miliarda euro.
Na Warmię i Mazury popłyną potężne pieniądze unijne
Wyjaśnijmy, że polskie samorządy województw będą zarządzać około 40 proc. funduszy z polityki spójności na lata 2021-2027. To w sumie 28,4 miliarda euro. 75 proc. tej kwoty Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej podzieliło pomiędzy województwa w oparciu o przyjęty algorytm. Pod uwagę wzięto m.in. liczbę ludności danego województwa, ubytek tej ludności i PKB per capita.
W wyniku tego podziału naszemu regionowi zaproponowano alokację w kwocie 1,228 miliarda euro. – Zaproponowana alokacja na realizację naszego programu regionalnego była więc o ponad 0,5 miliarda euro mniejsza w stosunku do obecnej perspektywy – mówi Gustaw Marek Brzezin, marszałek województwa.
I dodaje: – Groziło to marginalizacją regionu i zahamowaniem jego wzrostu, dlatego bardzo mocno zabiegaliśmy o zrekompensowanie tak znacznego ubytku środków i przyznanie naszemu województwu dodatkowej kwoty.
Pojawiła się nadzieja, bo z pozostałych 25 proc. środków utworzono tzw. rezerwę programową, wynoszącą około 7,1 miliarda euro, którą pozostawiono do podziału pomiędzy 16 województw. W lutym rozpoczęły się starania, aby zwiększyć pieniądze unijne dla Warmii i Mazur. Sejmik województwa przyjął też stanowisko w tej sprawie. W sprawę zaangażowali się również politycy z Warmii i Mazur.
W kwietniu z kolei zarząd województwa przyjął Mandat Negocjacyjny do Kontraktu Programowego dla województwa warmińsko-mazurskiego. Przedstawiono w nim najistotniejsze przedsięwzięcia priorytetowe, uzasadniające dodatkowe potrzeby finansowe na rozwój regionu. Urzędnicy z marszałkiem na czele oczekiwali zwiększenia środków o 600 milionów euro.
Na jakie zadania samorząd przeznaczy pieniądze unijne?
Wszystkie te działania przyniosły skutek, bo województwo warmińsko-mazurskie otrzymało z rezerwy programowej dodatkowe 503 milionów euro, dzięki czemu alokacja wynosi w sumie 1,731 miliarda euro i jest nieznacznie wyższa niż ta, którą dysponowaliśmy w latach 2014-2020. Dziewięć regionów będzie miało mniejszą alokację niż w latach 2014-2020, a Warmia i Mazury znalazły się w grupie siedmiu, które w nowej perspektywie zyskują.
Marszałek Brzezin tłumaczy, że wynegocjowane środki na program regionalny będą wspierały różnorodne inicjatywy lokalne, rozwój transportu, ochronę zdrowia, przedsiębiorczość, edukację i działalność organizacji pozarządowych.
Pieniądze unijne, które otrzymał właśnie nasz region, mogą pomóc m.in. w powstaniu portu w Elblągu. W związku z przekopem Mierzei Wiślanej obecny port wymaga przebudowy, a na taką inwestycję władz Elbląga obecnie nie stać. W ocenie marszałka miasto będzie mogło starać się o wsparcie finansowe na ten właśnie cel. Z nowego rozdania może ponadto zostać sfinansowany remont kanału elbląskiego.
Za pieniądze z RPO samorząd naszego województwa chciałby też uzbroić działki przylegające do portu lotniczego Olsztyn-Mazury w Szymanach. Są plany, aby na jednej z parcel zbudować farmę fotowoltaiczną, która będzie zasilała lotnisko, a tym samym port stałby się energetycznie niezależny.